หน้าหนังสือทั้งหมด

ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับพรหมันในคัมภีร์อุปนิษัท
42
ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับพรหมันในคัมภีร์อุปนิษัท
ในคัมภีร์อุปนิษัทกล่าวถึงพรหมันว่า “มีพระผู้เป็นเจ้าสูงสุดอยู่เพียงหนึ่งเดียวคือพรหมัน (Brahman) ทุกสิ่งแยกตัวมาจากพรหมัน และจะกลับไปรวมกับพรหมันอีก บุคคลคือชีวาตมัน หรืออาตมัน (Atman) ซึ่งมีธรรมชาติเ
คัมภีร์อุปนิษัทประกาศว่ามีพรหมันหรือพระผู้เป็นเจ้าสูงสุดเพียงหนึ่งเดียว ทุกสิ่งเกิดจากพรหมันและจะกลับไปรวมกับพรหมัน บุคคลคือชีวาตมันต้องทำพิธีกรรมเพื่อบรรลุโมกษะและเชื่อมสัมพันธ์กับจักรวาล สำหรับพราหม
ประวัติความเป็นมาของนิกายตันตระในพุทธศาสนา
107
ประวัติความเป็นมาของนิกายตันตระในพุทธศาสนา
การเกิดขึ้นของนิกายตันตระดำรงอยู่นานถึง 3 สมัยด้วยกัน คือ สมัยแรกมีชื่อเรียกว่า มนตรยาน (Mantrayana) ซึ่งได้เริ่มต้นในพุทธศตวรรษที่ 8 แต่เพิ่งจะมีการเผยแพร่คำสอน อย่าง จริงจังหลังจากพุทธศตวรรษที่ 10 น
นิกายตันตระได้เริ่มต้นในพุทธศตวรรษที่ 8 โดยมีมนตรยานเป็นจุดเริ่มต้น และได้รับการเผยแพร่ในพุทธศตวรรษที่ 10 นิกายนี้มุ่งเน้นการสร้างเวทมนตร์เพื่อช่วยให้การแสวงหาพระโพธิญาณเป็นไปอย่างราบรื่น หลังจากนั้นใ
พุทธตันตระและความเชื่อในพระพุทธศาสนา
108
พุทธตันตระและความเชื่อในพระพุทธศาสนา
นอกจากนี้ ยังมีความเชื่อว่าพระพุทธองค์มีพระกายที่ 4 เรียกว่า วัชรสัตว์ ซึ่งทำเป็นรูป พระพุทธนิรันดรกำลังสวมกอดนางตารามเหสีของพระองค์ในท่าร่วมสังวาส (ยับยุม) พระพุทธ รูปแบบนี้และปฏิมากรรมที่คล้ายกันนี้
เนื้อหานี้กล่าวถึงความเชื่อในพุทธตันตระ โดยเฉพาะความเชื่อเกี่ยวกับพระพุทธองค์ซึ่งมีพระกายที่ 4 และพิธีกรรมทางศาสนาที่เกี่ยวข้องกับการเคารพบูชา รวมถึงวิธีตีความคำสอนที่มีความแตกต่างกันระหว่างกลุ่มต่างๆ
ประวัติพระพุทธศาสนาในเนปาล
123
ประวัติพระพุทธศาสนาในเนปาล
ในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช พระองค์ทรงพระราชทานพระราชธิดาพระนามว่า จารุมตี แก่ขุนนางใหญ่ชาวเนปาล หลายแห่งในเนปาล ซึ่งยังคงปรากฏอยู่ที่กรุงกาฐมาณฑุในปัจจุบัน พระเจ้าอโศกมหาราชและเจ้าหญิงจารุมตีทรงสร้างวัดแ
ในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช ทรงพระราชทานเจ้าหญิงจารุมตีแก่ขุนนางชาวเนปาล พระพุทธศาสนาในเนปาลพัฒนาจากเถรวาทเป็นมหายาน ก่อนจะมีการฟื้นฟูในปัจจุบัน การสอนแต่ละนิกายสะท้อนแนวคิดทางปรัชญาที่หลากหลาย ชาวเนปาลยั
นิยามและกฎของพุทธศาสนา
86
นิยามและกฎของพุทธศาสนา
นิยาม หมายถึง ความแน่นอน” หรือหากใช้ในภาษาร่วมสมัยที่เข้าใจได้ง่ายๆ นิยามก็ อาจแปลว่า “กฎ” พระอรรถกถาจารย์ได้จำแนกนิยามไว้ 5 ประการคือ พืชนิยาม อุตุนิยาม จิตตนิยาม กรรมนิยาม และ ธรรมนิยาม กฎทั้ง 5 ประ
บทความนี้อธิบายถึงการจำแนกนิยาม 5 ประการในพุทธศาสนา ซึ่งได้แก่ พืชนิยาม, อุตุนิยาม, กรรมนิยาม, จิตตนิยาม, และ ธรรมนิยาม กฎต่างๆนี้เป็นหลักการสำคัญที่ควบคุมสิ่งต่างๆ ทั้งในโลกและอนันตจักรวาล โดยแต่ละกฎ
พระวินัยธรนักกฎหมายในพระธรรมวินัย
205
พระวินัยธรนักกฎหมายในพระธรรมวินัย
7.12 พระวินัยธรนักกฎหมายในพระธรรมวินัย พระวินัยธร หมายถึง พระผู้ชำนาญวินัย ถ้าเป็นทางโลกก็คือผู้ชำนาญด้านกฎหมาย หรือนักกฎหมายนั่นเอง ในบรรดาผู้ชำนาญวินัยในพระพุทธศาสนานั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ยกย่องพระ
พระวินัยธรเป็นผู้ชำนาญวินัยในพระพุทธศาสนา ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ยกย่องพระอุบาลีเป็นเลิศในด้านนี้ โดยมีคุณสมบัติสำคัญ 7 ประการ ได้แก่ รู้จักอาบัติ, อนาบัติ, ลหุกาบัติ, ครุกาบัติ, มีศีล, ได้ฌาน 4 แล
หลักธรรม 7 ประการในพระพุทธศาสนา
213
หลักธรรม 7 ประการในพระพุทธศาสนา
1) ศรัทธา หมายถึง ความเชื่อที่ประกอบไปด้วยปัญญา เชื่ออย่างมีสติพิจารณาว่า สิ่ง ใดควรเชื่อ สิ่งใดไม่ควรเชื่อ ศรัทธาขั้นพื้นฐานมีอยู่ 4 ประการ คือ - - เชื่อกรรม เชื่อว่ากรรมมีอยู่จริง ทำอะไรแล้วย่อมมีผล
บทความนี้กล่าวถึงหลักธรรม 7 ประการในพระพุทธศาสนา ได้แก่ ศรัทธา, ศีล, หิริ, โอตตัปปะ, สุตะ, จาคะ และปัญญา เพื่อเสริมสร้างความเชื่อที่ถูกต้อง การปฏิบัติศีล และการปล่อยวางอารมณ์ที่ไม่ดี นอกจากนี้ยังมีการ
การพูดและการใช้คำพูดอย่างมีคุณค่า
251
การพูดและการใช้คำพูดอย่างมีคุณค่า
แต่ปาก มีหน้าที่ถึง 2 อย่าง คือ ทั้งกินและพูด ธรรมชาติกลับให้ มาเพียงปากเดียว แสดงว่าธรรมชาติต้องการให้คนดูให้มาก ฟังให้มาก แต่พูดให้น้อยๆ ให้มีสติคอยระมัดระวังปาก จะกินก็กินให้พอเหมาะ จะพูดก็พูด ให้พ
ปากมีหน้าที่สำคัญถึงสองอย่างคือการกินและการพูด แต่ธรรมชาติกำหนดให้เราพูดให้น้อยและฟังให้มาก การพูดที่ดีควรเป็นคำจริง สุภาพ และก่อให้เกิดประโยชน์แก่ทั้งผู้พูดและผู้ฟัง นอกจากนี้คำพูดยังต้องถูกกาลเทศะแล
การโต้วาทธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพุทธบริษัท
280
การโต้วาทธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพุทธบริษัท
9.8 การโต้วาทธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพุทธบริษัท การโต้วาทธรรมนั้นเป็นสิ่งที่สำคัญและจำเป็นมาก ในกรณีที่มีการจาบจ้วงคำสอนใน พระพุทธศาสนาให้เสียหาย มีการกล่าวบิดเบือนไปจากความจริง การโต้วาทธรรมจะช่
การโต้วาทธรรมในพระพุทธศาสนามีความสำคัญเพื่อปกป้องคำสอนและป้องกันการบิดเบือนจากผู้อื่น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ในมหาปรินิพพานสูตรถึง 2 ภารกิจหลัก คือ การฝึกพุทธบริษัทให้มีความรู้ความเห็นที่ถูกต้อง
การไตร่ตรองและภาวนามยปัญญา
295
การไตร่ตรองและภาวนามยปัญญา
ได้แต่ ไม่นำมาไตร่ตรองให้เข้าใจ ตัวเราเองก็จะไม่ต่างอะไรกับ “Hard disk” เก็บข้อมูลเท่านั้น กล่าวคือ “Hard disk” จำข้อมูลได้มากมายแต่มันไม่ได้เข้าใจในข้อมูลนั้นเลย หลักในการไตร่ตรองนั้น เราจะต้องสาวไปห
บทความนี้เน้นให้เห็นถึงความสำคัญของการไตร่ตรอง ซึ่งคือการตั้งคำถามเพื่อที่จะเข้าใจในสิ่งที่เราเรียนรู้ และความรู้ที่เกิดจากการทำสมาธิภาวนา ซึ่งนำไปสู่การเห็นความจริงในสิ่งต่างๆ ผ่านการฝึกฝนสมาธิ มีการ
การรักษาโรคในสมัยพุทธกาล
345
การรักษาโรคในสมัยพุทธกาล
พระผู้มีพระภาคเจ้าเองก็เคยทรงประชวรด้วยโรคลมในพระอุทรหรือท้อง และทรง หายประชวรด้วยการเสวยข้าวต้มปรุงด้วยของ 3 อย่าง คือ งา ข้าวสาร และถั่วเขียว ท่านพระ สารีบุตรก็เคยอาพาธเป็นลมเสียดท้อง และรักษาให้หาย
บทความนี้นำเสนอวิธีการรักษาโรคต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสมัยพุทธกาล เช่น พระผู้มีพระภาคได้ทรงประชวรด้วยโรคลมและหายด้วยการเสวยข้าวต้มปรุงด้วยงา ข้าวสาร และถั่วเขียว, การรักษาโรคฝีที่ใช้การผ่าตัดและพอกแผลด้วยย
บทที่ 12: สรุปความสำคัญของสรรพศาสตร์ในพระไตรปิฎก
365
บทที่ 12: สรุปความสำคัญของสรรพศาสตร์ในพระไตรปิฎก
บทที่ 12 บทสรุป จากสรรพศาสตร์ในพระไตรปิฎกที่นักศึกษาได้เรียนกันมาแล้วนี้ จะเห็นว่าคำสอน ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น กว้างขวางครอบคลุมหลายศาสตร์ โดยศาสตร์ทั้งปวงในทางโลก นั้นสรุปได้เป็น 3 กลุ่มใหญ่ คือ
บทนี้สรุปถึงความสำคัญของสรรพศาสตร์ในพระไตรปิฎก ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ได้แก่ มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ โดยสามารถนำพุทธธรรมมาใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีประโยชน์ นักศึกษาแนะนำให้ศึกษา
จักรวาลวิทยาในพุทธศาสนา
24
จักรวาลวิทยาในพุทธศาสนา
ภิกษุทั้งหลายทูลตอบว่า “ใบประดู่ลายในพระหัตถ์ของพระองค์น้อยกว่าใบที่อยู่บนต้นประดู่ลาย พระเจ้าข้า” พระพุทธเจ้าจึงตรัสว่า “เรื่องที่เราตรัสรู้แล้วมิได้บอกเธอทั้งหลายมีมากกว่าฉันนั้นเหมือนกัน เรื่องที่เ
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับจักรวาลวิทยาที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบ ซึ่งรวมถึงการเข้าใจธรรมชาติและกฎธรรมชาติที่อยู่นอกเหนือจากการสอนของพระองค์ มีกฎธรรมชาติแบ่งเป็น 5 ประการ คือ อุตุนิยาม พีชนิยาม จิตนิยาม
ภูมิแห่งพรหมในฌานต่างๆ
83
ภูมิแห่งพรหมในฌานต่างๆ
อาภัสสรา เป็นพรหมที่ได้ทุติยฌานอย่างแก่ มีรัศมีแผ่ซ่านออกมาจากร่างกาย มีความยินดีใน ฌานของตนอย่างเต็มที่ เป็นไปด้วยอำนาจของปีติอยู่เสมอ จิตใจจึงมีความผ่องใสมากอยู่เสมอ ส่งผลให้กาย ผ่องใสจนปรากฏออกมาเป
บทความนี้สำรวจรายละเอียดเกี่ยวกับพรหมในภูมิต่างๆ ที่ได้แก่ อาภัสสรา, ปริตตสุภา, อัปปมาณสุภา และสุภกิณหาในตติยฌานภูมิ รวมถึงเวหัปผลา และอสัญญีสัตตาในจตุตถฌานภูมิ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคุณสมบัติในการเกิดใหม่
การเกิดขึ้นของจักรวาลและมนุษย์ในพุทธศาสนา
91
การเกิดขึ้นของจักรวาลและมนุษย์ในพุทธศาสนา
แนวคิด 1. จักรวาล และโลก มีการเกิดขึ้นและถูกทำลายมาแล้วนับครั้งไม่ถ้วน ในแต่ละช่วงเวลาของ การเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และเสื่อมสลายไปนั้น มีระยะเวลาที่ยาวนานมาก ไม่สามารถกำหนดนับได้ เป็นร้อยปี พันปี หมื่นปี
จักรวาลและโลกมีการเกิดขึ้นและถูกทำลายไปนับครั้งไม่ถ้วน ในแต่ละช่วงเวลาของการเกิด ตั้งอยู่ และเสื่อมสลายมีระยะเวลาที่ยาวนานมาก ไม่สามารถกำหนดได้ด้วยหน่วยทางวิทยาศาสตร์หรือคณิตศาสตร์ พุทธศาสนาเสนอวิธีกา
หน่วยวัดเวลาของจักรวาลในพระพุทธศาสนา
94
หน่วยวัดเวลาของจักรวาลในพระพุทธศาสนา
4.2 หน่วยวัดเวลาของจักรวาล จากการค้นพบของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าดังที่กล่าวไว้แล้วในบทที่ 1 พระองค์ทรงพบว่าระยะเวลา ในการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และเสื่อมสลายไปของจักรวาลนั้นยาวนานมาก ไม่ใช่ร้อยปี ไม่ใช่พันปี ไ
บทนี้อธิบายหน่วยวัดเวลาของจักรวาลตามพระพุทธศาสนา ซึ่งมีระยะเวลาที่ยาวนานมากจนไม่สามารถนับด้วยหน่วยเวลาทั่วไปได้ เช่น อสงไขย (เท่ากับ 10^140) และอายุกัปที่หมายถึงอายุเฉลี่ยของสัตว์ในภูมิต่างๆ เช่น ในมน
การศึกษาปรโลกวิทยา
13
การศึกษาปรโลกวิทยา
แนวคิด 1. การศึกษาลักษณะทั่วไปของปรโลก เป็นการศึกษาสภาพความเป็นอยู่ของชีวิตสรรพสัตว์ใน ภพ 3 ปรโลกเป็นส่วนหนึ่งของสังสารวัฏที่สรรพสัตว์ทั้งหลายจะต้องเวียนตายเวียนเกิดในภพภูมิต่างๆ อย่างไม่รู้จักหมดสิ้น
การศึกษาลักษณะทั่วไปของปรโลกเน้นถึงสภาพความเป็นอยู่ของชีวิตในภพ 3 ที่เป็นส่วนหนึ่งของสังสารวัฏ โดยปรโลกมีทั้งสุคติและทุคติตามกรรมของแต่ละคน. นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงตำแหน่งของปรโลกในภพมนุษย์ซึ่งเป็น
Understanding the Three Characteristics in Buddhism
18
Understanding the Three Characteristics in Buddhism
ก่อนอื่นนักศึกษาควรทำความเข้าใจก่อนว่า กฎของไตรลักษณ์ หมายถึงอะไร ซึ่งจะอธิบายสรุป พอให้เข้าใจดังนี้ ไตรลักษณ์ คือ ลักษณะ 3 อย่าง ประกอบด้วย อนิจจัง คือ สภาพที่ไม่เที่ยงแท้ ทุกขัง คือ สภาพที่เป็นทุกข์
เนื้อหานี้ให้ความเข้าใจเกี่ยวกับกฎของไตรลักษณ์ในพุทธศาสนา โดยอธิบาย 3 ลักษณะ ได้แก่ อนิจจัง (ความไม่เที่ยง), ทุกขัง (ความเป็นทุกข์) และอนัตตา (ไม่ใช่ตัวตนที่แท้จริง) โดยเฉพาะเกี่ยวกับความเปลี่ยนแปลงขอ
เทวภูมิ: ความเข้าใจเกี่ยวกับสวรรค์ในพระพุทธศาสนา
100
เทวภูมิ: ความเข้าใจเกี่ยวกับสวรรค์ในพระพุทธศาสนา
ความนํา บทที่ 4 เทวภูมิ ชีวิตในสังสารวัฏเป็นชีวิตที่ยาวนาน หาเบื้องต้น ท่ามกลาง และเบื้องปลายได้ยาก ตราบใดที่เรา ยังไม่หมดกิเลส ตราบนั้นเราจะต้องเวียนว่ายตายเกิดนับภพนับชาติไม่ถ้วน จากการที่นักศึกษาได
ชีวิตในสังสารวัฏดำเนินไปโดยมีการเวียนว่ายตายเกิดไม่สิ้นสุด จนกว่าจะหมดกิเลส การศึกษาเกี่ยวกับเทวภูมิ หรือสวรรค์ เผยให้เห็นถึงความสำคัญและความหมายในการดำเนินชีวิตตามหลักคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเ
อภิญญาและภูมิของพรหมในพระพุทธศาสนา
142
อภิญญาและภูมิของพรหมในพระพุทธศาสนา
ในบรรดาพรหมทั้ง 9 ภูมิที่กล่าวมา สุภกิณหามีอายุยืนมากกว่าพรหมอื่นๆ ที่เกิดอยู่ในภูมิต่ำกว่า คือมีอายุขัยถึง 64 มหากัป โดยพรหมองค์ที่มีอายุเต็ม 64 มหากัป จะต้องเป็นองค์ที่อุบัติขึ้นพร้อมกับการ สร้างโลก
ในพระพุทธศาสนา พรหมทั้ง 9 ภูมิประกอบด้วยสุภกิณหาที่มีอายุถึง 64 มหากัป และเวหัปผลาภูมิที่มีอายุถึง 500 มหากัป อสัญญีสัตตาภูมิเป็นที่อยู่ของพรหมที่ไม่มีนามขันธ์ สุดท้ายจะต้องตายจากความเป็นพรหมอย่างแน่น